| 27561 |
akkoordarbeider |
akkoordwerker:
akōrtwęrkǝr (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Maurits])
|
Arbeider die werkt volgens een loon dat berekend wordt naar de verrichte arbeid. [Vwo 60]
II-5
|
| 27560 |
akkoordloon |
akkoordloon:
akōrtlōn (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
Het loon dat volgens een akkoord berekend wordt naar aanleiding van de verrichte arbeid. [Vwo 59]
II-5
|
| 28198 |
aureool, lichtkrans |
blauwe vlam:
blauwe vlam (Q000 Zie mijnen
[(Zolder / Zwartberg / Winterslag)]
[Houthalen]),
gaskegel:
gaskegel (Q000 Zie mijnen
[(Waterschei / Eisden)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
lichtkrans:
lichtkrans (Q000 Zie mijnen
[(Beringen)]
[Zwartberg, Waterschei]),
opgaande vlam:
opgaande vlam (Q000 Zie mijnen
[(Houthalen)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Een lichtblauw gekleurde lichtkegel om de vlam van de veiligheidslamp, zichtbaar bij de aanwezigheid van mijngas. De lengte van de lichtkegel is een maat voor het percentage aanwezig mijngas. Is het mijngasgehalte ±4,5%, dan wordt de lichtkegel zo lang, dat ze de bovenkant van de gaaskap van de veiligheidslamp raakt. Hangt de lamp enige tijd in een dergelijk mengsel, dan kan de gaaskap gaan gloeien. Een gloeiende gaaskap levert steeds een groot gevaar op, aangezien daardoor het mijngas buiten de lamp ontstoken kan worden (Handb. H. pag. 10). [N 95, 234; monogr.]
II-5
|
| 28005 |
baas |
baas:
bās (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Domaniale]),
chef:
šef (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
Algemene benaming voor een hoger geplaatste. [Vwo 71; Vwo 230; div.]
II-5
|
| 27620 |
barbara-dienst |
barbara-schicht:
barbara-šix (Q000 Zie mijnen
[(Willem-Sophia)]
[Maurits])
|
De dienst vóór de feestdag van St. Barbara op vier december. Op de mijn Willem-Sophia werd dan gezorgd voor een flinke produktie (Loontjens pag. 30). [monogr.]
II-5
|
| 27946 |
bekleden |
wâd(e)leren:
wātǝlērǝ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
De zijwanden en het dak van een mijngang met knuppels en ijzeren platen bekleden ter beveiliging tegen vallend gesteente. [monogr.; Vwo 856]
II-5
|
| 27944 |
beschoeiing |
wâd(e)lage:
wātǝlās (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
wâd(e)lering:
wātǝlēreŋ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
wâd(e)lèdje:
wātǝlęts (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
Bekleding met knuppels van de zijwanden en het dak van een mijngang. [Vwo 854; Vwo 855; Vwo 857]
II-5
|
| 27947 |
beschot |
bekleding:
bǝklēdeŋ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
beschoeiing:
bǝsxujeŋ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
beschot:
bǝsxǫt (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
schalen:
schalen (Q000 Zie mijnen
[(Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
sclimbage:
sklē̜bāš (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Laura, Julia]),
stapehout:
stapehout (Q000 Zie mijnen
[(Zwartberg)]
[Waterschei]),
verpakking:
vǝrpakeŋ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Maurits]),
vertog:
vǝrtsox (Q000 Zie mijnen
[(Domaniale)]
[Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]),
vertrekhout:
vertrekhout (Q000 Zie mijnen
[(Waterschei)]
[Domaniale]),
vèloûten:
vlutǝ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Eisden]),
vǝlūtǝ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
De wandbekleding van de mijngangen tussen de ondersteuningen. Deze bekleding bestaat uit een min of meer aaneengesloten reeks planken, schaalhout, knuppels of ijzeren platen. Het beschot dient om te beletten dat er stenen tussen de ondersteuningen vallen. [monogr.; N 95, 311; N 95, 415; N 95, 416; N 95, 331; Vwo 107; Vwo 119; Vwo 120; Vwo 696; Vwo 819; Vwo 824]
II-5
|
| 27962 |
betonblok |
betonblok:
bǝtǫnblǫk (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Domaniale]),
blok:
blǫk (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Houthalen]),
claveau:
claveau (Q000 Zie mijnen
[(Houthalen)]
[Beringen]),
klavō (Q000 Zie mijnen
[(Beringen)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
Betonnen blok met speciale vorm; overlangs doorgesneden heeft hij de vorm van een trapezium. Dit type betonblok wordt vooral gebruikt in betonblokkenkokers van blijvende steengangen. [monogr.; N 95, 289; Vwo 121; Vwo 140; Vwo 245]
II-5
|
| 28271 |
bevestiging van de kabel |
kettenknode:
kɛtǝknoǝ (Q000 Zie mijnen
[(Oranje-Nassau II)]
[Domaniale]),
knode:
knoǝ (Q000 Zie mijnen
[(Oranje-Nassau II)]
[Emma, Maurits])
|
De bevestiging van de staalkabel aan de liftkooi. [monogr.]
II-5
|